پیر شدن موفقیت آمیز به چه معنی است؟
پیری، تصویرِ خوشایندی نزد عموم ندارد. تازه بدون در نظر گرفتنِ بیماری‌ها، فراموشی و زوال عقل و رنج‌هایی که این دوران با خود به همراه دارد. تحقیقات روان‌پزشکی و علوم اعصاب دردانشگاهِ سن‌دیه‌گو در کالیفرنیا ما را دعوت می‌کند تا نگاهِ دیگری به «پیری» داشته باشیم که چالش‌برانگیز است
پیری، تصویرِ خوشایندی نزد عموم ندارد. تازه بدون در نظر گرفتنِ بیماری‌ها، فراموشی و زوال عقل و رنج‌هایی که این دوران با خود به همراه دارد. «دیلیپ جِست» استادِ روان‌پزشکی و علوم اعصاب از دانشگاهِ سن‌دیه‌گو در کالیفرنیا و مدیر مرکزِ «سالمندیِ سالم» در همین دانشگاه ما را دعوت می‌کند تا نگاهِ دیگری به «پیری» داشته باشیم که چالش‌برانگیز است. ما در اوایل این ماه (سپتامبر 2017 م.) با او تماس گرفتیم تا گفتگویی داشته باشیم.
پیر شدن موفقیت آمیز به چه معنی است؟
پیری را می‌توان در سه حوزه مورد بررسی قرار داد: اول از لحاظِ جسمی، دوم از لحاظِ درک و شناخت و سوم از منظرِ روانی-اجتماعی. اکثرِ مردم پیری را بیشتر در تغییراتِ جسمی و فیزیکی می‌بینند و به همین دلیل است که یک تصور و سوگیریِ منفی در برابر آن دارند. از نظرِ درک و شناخت هم همین‌طور است. با شروعِ میانسالی و در سنینِ حدود 60 سالگی و بیشتر، حافظه و سایر توانایی‌های انسان کاهش می‌یابد. با این حال پیری از منظرِ روانی-اجتماعی واقعا مهم است و معمولا مورد مطالعه قرار نمی‌گیرد و در مفاهیمِ حوزه‌ی «پیری» گنجانده نمی‌شود.
و اما پیری از منظرِ روانی-اجتماعی چیست؟ این مفهوم شامل مواردی است مانند احساسِ خوشبختی، شادی، کیفیتِ زندگی، کنترلِ احساسات، و اجتماعی‌شدن. این‌ها مواردی است که برای مردم اهمیتِ زیادی دارد و باید در این تعریف گنجانده شود. پیریِ موفق عمدتا به خوشبختی و شادیِ بیشتر مربوط است و در کنارِ بالا رفتنِ سن، باید همراه با رشد و شکوفایی و کامیابی باشد.
آیا پیرشدن استرس‌زا نیست؟
بالا رفتنِ سن در برخی موارد استرسِ بیشتری به همراه دارد. بیماری‌های جسمی، از کار افتادگی و معلولیت، مرگِ نزدیکان و عزیزان، مشکلاتِ مالی، بازنشستگی و احساسِ پوچی و بی‌هدفی، همگی مواردی هستند که باعثِ بروز استرس و اضطراب در دوران پیری می‌شوند.
اما مهم، نحوه‌ی واکنشِ شما به استرس است. ما روی 2000 نفر از سنین 21 سالگی تا بالای 100 سالگی مطالعه‌ای انجام دادیم و به سلامتِ جسمانی، عملکرد شناختی و عملکرد روانی-اجتماعی آنها نگاهی انداختیم. آنچه دریافتیم این است که سلامتِ جسمانی پس از میانسالی کاهش پیدا می‌کند که تعجب‌آور نیست. عملکردِ شناختی در سنینِ بالاتر شروع به کاهش می‌کند که جای تعجب نیست. اما عملکردِ روانی-اجتماعی از جمله عادت‌ها و شیوه‌ی زندگیِ سالم، کیفیتِ زندگی و شادی، با افزایشِ سن به طور پیوسته بهبود می‌یابد. افرادِ مسن بهتر از 20 تا 30 ساله‌ها استرس را کنترل می‌کنند. وقتی جوان هستید و مشکلی برایتان پیش می‌آید ممکن است در هم بشکنید. اما در دورانِ سالمندی هنگامِ مواجهه با مشکلات می‌گویید: «اشکالی ندارد. در عوض چیزهای دیگری در زندگی‌ام وجود دارد که عالی هستند.»
آیا ما با افزایش سن عاقل‌تر می‌شویم؟
مطالعاتِ تجربی نشان داده است که افرادِ مسن از نظرِ کنترل احساسات، شناختِ خود، تصمیم‌گیری‌هایی که نیازمندِ تجربه است، و همدلی و شفقت نسبت به دیگران، بهتر از جوان‌ترها هستند. من این قابلیت‌ها را ناشی از دانایی می‌دانم. به علاوه‌ی وجوهِ دیگری هم از دانایی وجود دارند که با بالا رفتنِ سن می‌توانند ارتقاء پیدا کنند.
به نظر شما خرد و دانایی در کجا قرار دارد؟
سیستم عصبی به مفهومِ وسیع آن، شامل دو ناحیه است. یکی قشرِ پیش‌پیشانی (کورتکس فرونتال) که جدیدترین قسمتِ در تکامل مغز است. این همان بخش از مغز است که ما را از حیوان جدا می‌کند. دومین قسمت آمیگدال و سیستم لیمبیک است که قدیمی‌ترین قسمتِ مغز از لحاظِ تکامل است. این قسمت در مغزِ حیوانات نیز وجود دارد.
خرد، تعادلِ بین درک و احساس است. تعادلِ بین خودخواهی و رفتارهای اجتماعی است. خرد، در واقع ایجادِ تعادل بین کارهایی است که به نفعِ شماست و کارهایی که به نفعِ بقای جامعه هستند. سیستم عصبی منعکس‌کننده‌ی این است.
آیا راهکارهایی وجود دارد که با کمکِ آنها گذاری موفق به دورانِ پیری داشته باشیم؟
بله، راهکارهای زیادی وجود دارد که در هر سه حوزه‌ی جسمی، شناختی، و روانی – اجتماعی موثر هستند و شواهد محکمی از کارآمدی آنها وجود دارد. یکی از این راهکارها محدود کردنِ مصرفِ کالری است. دیگری داشتنِ فعالیت بدنی و ورزش است که خیلی مهم است. حتی افرادی که روی صندلیِ چرخدار هستند می‌توانند فعالیتِ بدنی داشته باشند. چون کاری انجام می‌دهید که تا حدودی چالش‌برانگیز است و باعث می‌شود مغز شما فعال باشد. این کار استرس‌زا نیست، فقط تا حدودی شما را به چالش می‌کشد. راهکارِ دیگر، اجتماعی‌شدن و معاشرت با دیگران است، به اندازه‌ای که مناسبِ شما است. موارد دیگر عبارتند از نگرش و رفتار شما، انعطاف‌پذیری، خوش‌بینی، شفقت، کمک به دیگران، و انجامِ فعالیت‌های داوطلبانه. این راهکارها به زندگیِ شما هدف می‌دهند و این باعث می‌شود شما شادتر و خوشحال‌تر باشید. از جمله راهکارهای دیگر مدیتیشن است که برای کاهشِ استرس بسیار مفید است.
در حوزه‌ی تحقیقات راجع به پیری و سالخوردگی آیا بخشی هست که به اندازه‌ی کافی مورد توجه قرار نگرفته باشد؟
بله، فکر می‌کنم که در حال حاضر در حالتِ کلی تمرکز روی افزایش سن است و به طور ویژه، روی مراقبت‌های پزشکی برای درمانِ معلولیت‌ها و بیماری‌ها است. در حالی که به اعتقاد من تمرکز باید بر پیشگیری باشد. و پیشگیری از 65 سالگی شروع نمی‌شود. چرا که پروسه‌ی پیری از این سن آغاز نمی‌شود، افزایش سن از زمانی که شما در شکم مادر هستید شروع می‌شود.
راهکارهایی که ذکر شد مانندِ داشتنِ رژیم غذایی سالم، فعالیتِ بدنی، فعال نگه‌داشتنِ مغز، مشارکتِ اجتماعی، و کمک‌کردن به دیگران، باید از همان دوران کودکی آغاز شود. ما باید انعطاف‌پذیری و خوش‌بینی را در مدارس به بچه‌ها و همچنین به میانسال‌ها آموزش دهیم. اگر این کار را انجام دهیم شیوع بسیاری از بیماری‌ها مانند دیابت، بیماری‌های قلبی و سکته‌ی مغزی به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد.
به همین دلیل، من واقعا مخالفِ این هستم که پیری را به عنوانِ یک چیز بد، غیر قابل کنترل، چیزی عجیب، یا یک فاجعه تلقی کنیم؛ چیزی که امروزه می‌خواهیم با کمکِ داروهای ضد پیری از بروزِ آن جلوگیری کنیم. به جای آن باید جنبه‌های مثبتِ پیری را ببینیم و دنبالِ این باشیم که چگونه می‌توانیم آن جنبه‌های مثبت را بهبود ببخشیم.
در مورد پیریِ خودتان چه احساسی دارید؟
من احساس می‌کنم با افزایشِ سنم تجربیاتِ زیادی کسب کرده‌ام و چیزهای بسیاری آموخته‌ام. نمی‌دانم دانا هستم یا نه. اما احساس می‌کنم که در طول این سال‌ها عاقل‌تر شده‌ام. یا به عبارتی کمتر حرکات و رفتارهای غیر عاقلانه انجام می‌دهم؛ یا هر طور که شما بخواهید آن را بیان کنید. من به جامعه نگاه می‌کنم و برخی از اشخاص را بعنوان الگوها می‌بینم که با افزایشِ سن رفتارها و عملکرد فوق‌العاده‌ای از خود نشان می‌دهند، و از سوی دیگر کسانی را می‌بینم که با سخت‌گیریِ بیشتر و ناله و شکایت از شرایط، سالمندی خود را هدر می‌دهند. بنابراین فکر می‌کنم تحقیقاتی که انجام می‌دهم در مورد خودم صادق است.
مقالات مرتبط :
1.تحقیقات نشان می دهند که توانایی همدلی و درک دیگران تبدیل به مهمترین مهارت رهبری در دوران پس از همه گیری شده است
2. آیا حافظه شما در طول همه گیری بدتر شده است؟ داده ها چنین می گویند
3.شش اصل یک زندگی ایده آل
این مطلب ترجمه ای است آزاد از مطلب منتشر شده درتاریخ SEPTEMBER 2017 در منبع زیر که توسط گروه مترجمانِ وب سایت آینده تهیه شده و صرفا جهت آشنایی با نظرات مختلف منتشر می گردد؛ بازنشر آن بدون ذکر منبع مجاز نیست و پیگرد حقوقی خواهد داشت.
برای اطلاع از تازه ترین اخبار کانادا به کانال تلگرامیِ آینده بپیوندید: https://t.me/AyandehCanada
به نقل از: aging.nautil.us
مطلب قبل